We behandelen allemaal wel patiënten met nekpijn. Wat zegt de recentste practice guideline van Bier et al (2018)? Hoe diagnosticeren we radiculopathieën? Voor welke rode vlaggen moeten we opletten? Manuele therapie? Oefenen?
Deze richtlijnen omvatten de generieke nekpijn, whiplash, cervicogene hoofdpijn, en cervicoradiculair syndroom.
Intake
“RODE VLAGGEN NAGAAN”
Redelijk vaak slechts een vage groepering van termen. Wat bedoelen ze hier exact mee? Kijk hieronder in de tabel voor mogelijke pathologieën met mogelijke bijkomende presentatie. Waaronder maar niet beperkt tot:

Kom je zaken zoals hierboven tegen die je niet rechtstreeks kan verklaren via de nekklachten? Verwijs de patiënt dan door naar zijn/haar huisarts.
Echter is het bewijs voor het screenen van rode vlaggen bij nekpijn pover. Er ontstaan veel vals-positieven. Maar, better safe than sorry.
Historiek
Tijdens de eerste afspraak wordt informatie ingewonnen rondom:
- Functionele beperkingen
- Limitaties in ADL
- Restrictie van participatie
- Omgevingsgerelateerde factoren met mogelijke invloed op
Gedurende het diagnostisch proces hoort de kinesist de patiënt te helpen om behandeldoelen en gezondheidsmanagement strategieën op te stellen. Dit gebaseerd op klinische data, voorkeuren van de patiënt en klinische expertise.
Tijdens het onderzoek probeert de kinesist de informatie te kwantificeren. De auteurs raden aan de NPRS te gebruiken voor pijn en de Patient-Specific Functional Scale (NL download) voor limitaties in activiteiten.
Klinisch Onderzoek
In het onderzoek wordt het belangrijk om duidelijk te hebben in welke klasse nekpijn de patiënt zich bevindt, aangezien de behandeling verschilt:

Dus, welke tests helpen me dan?
- Deze verlaagt het vermoeden van Cx radiculopathie: negatieve n. medianus neurodynamische test
- Deze verhogen het vermoeden van Cx radiculopathie: positieve Spurling test en positieve distractie test (let op: positief = verminderen van klachten in schouder/arm)
Zijn er klachten over gevoelloosheid, tintelingen en spierzwakte? Dan is de kans zeer groot dat de patiënt in categorie III valt.
De practice guideline raadt aan in dit geval de arts te contacteren. Echter is de guideline van Nederland waar directe toegang tot de fysiotherapie mogelijk is, voor kinesitherapeuten uit België is dit dus niet nodig.
Verwacht je dat het herstel vertraagd zal zijn? Adresseer dan prognostische factoren vanuit de historiek die van invloed kunnen zijn. Psychosociale vragenlijsten kunnen overwogen worden.
Het guideline comité raadt aan de patiënt te categoriseren in één van de volgende profielen:
- A: graad I/II, acuut
- B: graad I/II, vertraagd herstel
- C: graad I/II, vertraagd herstel, dominante psychosociale invloed
- D: graad III
Behandeling
Groep A
Geeft de patiënt info over het verwachte traject van pijn en geef oefeningen mee naar huis.

Groep B
Begeleid de patiënt naar een vlotte return to work en hervatting van ADL. De volgende behandelvormen hebben op zijn minst gemiddeld bewijs: mobilisaties, manipulaties en oefentherapie. Het wordt aangeraden — indien ze gebruikt worden — mobilisaties en manipulaties in combinatie met oefentherapie uit te voeren
Het bewijs voor informatie en educatie is pover (weinig onderzoek), toch wordt het sterk aangeraden door de onderzoeksgroep.
Afgeraden behandelingen nekpijn graad 1-2: ultrasound, dry needling, massage, tracties, elektrotherapie, kinesiotaping, low-level lasertherapie, nekkragen. Deze behandelingen hebben geen of weinig effect ten opzichte van andere therapieën of placebo.
Groep C+D
Idem supra — maar met psychosociale begeleiding. Hetzij door de kinesist zelf, of door te verwijzen naar een specialist.
Samenvatting van de interventies per categorie:

Evaluatie van Behandeling
De behandeling hoort te beëindigen bij het behalen van de vooropgestelde doelen of bij het bereiken van 6 weken behandeling aangezien minimale vooruitgang verwacht wordt hierna.
Neem de NPRS en de PSFS opnieuw af om te herevalueren. Beide schalen hebben een MCID waarde van 2 punten. Bij het behalen of overschrijden hiervan, wordt het effect als klinisch relevant beschouwd.
Referentie
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29228289/
Kinerichtlijnen geeft nooit medisch advies, niet op deze website of via eender welk ander medium. De posts zijn samenvattingen van wetenschappelijk onderzoek. Daarom raden wij steeds aan om de originele publicaties te lezen bij twijfel. Kinerichtlijnen is in geen geval aansprakelijk voor foutief gebruik van hetgeen wij publiceren.